Tips van een tuinontwerper voor een groene tuin
13 juni '24
Tuin- en landschapsontwerper Thijs Peterka heeft een grote liefde voor de natuur en zet zich daarom in om groene leefomgevingen te creëren voor mens en dier. Hij geeft tips aan nieuwbouwkopers voor de inrichting van hun tuin. Peterka: “Wie voor een klimaatadaptieve tuin kiest, creëert een win-winsituatie voor zichzelf én de omgeving.”
Het belang van een klimaatadaptieve tuin
Je hebt het maatschappelijke thema vast al eens voorbij zien komen: klimaatadaptiviteit. Maar wat houdt dat precies in? Het hebben van een klimaatadaptieve tuin is relevanter dan ooit want daardoor ben je goed voorbereid op hevige neerslag en extreme hitte. Een van de beste manieren om hierop te reageren, is het sterk vergroenen van je tuin.
Win-winsituatie
Naast dat een klimaatadaptieve tuin een positief effect heeft op biodiversiteit en je eigen wooncomfort, is het ook voordelig voor de portemonnee. “Veel budget gaat op aan materialen. Een klimaatadaptieve tuin heeft relatief veel planten, waardoor je al snel bespaart”, aldus Peterka.
Kies je voor langzaam groeiende plantensoorten, zoals de taxus, buxus of bruidsbloem, dan ben je minder tijd kwijt aan onderhoud. Een snelgroeiende haagplant daarentegen moet bijvoorbeeld al snel vier keer per jaar gesnoeid worden.
Tip 1: Inheemse plantensoorten
Maar hoe kun je je tuin dan het beste inrichten volgens de tuinontwerper? “Kies voor inheemse plantensoorten. Die versterken elkaar. Ze komen van nature voor in Nederland en floreren zonder veel verzorging. Ook zijn ze beter voor de biodiversiteit ten opzichte van exotische planten. Op inheemse soorten zoals een eik of wilg komen bijvoorbeeld al tot zo’n 3000 verschillende soorten dieren af. Ter vergelijking: een exoot neemt maar twaalf soorten met zich mee. Een enorm verschil!”
Tip 2: Wateropvang
Naast de flora en fauna, is het ook goed om rekening te houden met extreme weersomstandigheden, zoals hevige regenval. “Het is voordelig als het water wordt opgevangen en vertraagd in de bodem zakt. Een simpele manier om het water op te vangen is een regenton, maar je zult schrikken hoe snel deze volloopt. Infiltratiekratten onder de grond of speciale opvangsystemen in de schuttingen hebben meer capaciteit, maar zijn wel kostbaarder.”
Tip 3: Juiste groen/grijs balans
Bij het ontwerpen van tuinen van nieuwbouwlocaties, kijkt Peterka met name naar balans. “De balans tussen groen en grijs is voor mij belangrijk. Zo ervaren bewoners hun tuin echt als tuin. Voor een klimaatadaptieve tuin is een 60-40 verhouding het beste: 60 procent groen en 40 procent verharding. De verharding geef ik ook extra aandacht. Laat het wel genoeg water door? Zijn er genoeg voegen of kiezen we beter voor halfverharding voor doorlating van regenwater? Door de verharde oppervlakte te beperken, voorkom je extra hitte. Als je rondom betegelde plekken borders maakt waar heesters en bomen staan, zorgen die voor verkoeling in de zomer.”
Tip 4: Creëer ruimtelijkheid
Als ontwerper en architect heeft Peterka al talloze tuinen mogen transformeren tot klimaatadaptieve leefomgevingen. De gemiddelde tuin, die over het algemeen ook bij nieuwbouwlocaties te vinden is, zorgt altijd voor een leuke uitdaging. “Om toch een ruimtelijk effect te krijgen, plaats ik nooit direct een verhard vlak over de gehele breedte. Trek het groen aan de zijkant door tot aan de gevel, zodat je meer zicht hebt op het groen. De ruimtelijkheid wordt uiteindelijk gecreëerd door lagen. Het groen wordt onderbroken door verharding en andersom. Juist omdat je verschillende plekjes creëert wordt de tuin voor je gevoel veel groter.”
Tip 5: Groen kost minder poen
Peterka houdt in zijn ontwerpen ook rekening met betaalbaarheid. “Een groene tuin is juist betaalbaar. Een stuk gazon neerleggen is een goedkope manier om vierkante meters te vullen, maar het draagt niet bij aan de biodiversiteit. Daar heb je meer planten voor nodig. Daarentegen is het nog altijd beter dan alleen tegels of grind. Een andere optie is een betongaasschutting voor klimop. De klimop groeit dicht en dat is beter voor de biodiversiteit en goedkoper dan al het hout.”
Tip 6: Zorg voor een goede ondergrond
“Bij nieuwbouwgronden is de bodem heel belangrijk. Vaak is dit een dichtgereden ondergrond die niet goed ‘ademt’. Hierdoor wordt de groei van planten enigszins beperkt. Zorg dat de oude grond wordt afgevoerd en stort een nieuwe laag van 30 tot 40 centimeter tuinaarde. Dat is een uitstekende voedingsbodem voor planten. Daarnaast is het goed om bij nieuwbouwtuinen ook de doorlaatbaarheid te verbeteren. Het simpelweg boren van een tiental gaten tot een meter diepte en deze vullen met grond, kan al veel problemen voorkomen. Het is een eenmalige investering, maar daarna kunnen je planten zonder problemen groeien en heb je er nauwelijks omkijken naar.”